Metaiyodobenzilguanidin (MIBG); sempatik sinir sistemi hücrelerinden salınan ve nöronlar arasındaki iletişimi sağlayan norepinefrin/noradrenaline benzer bir maddedir.
1970’lerde Michigan Üniversitesi’nde geliştirilen MIBG’nin, vücutta noradrenalin/norepinefrin benzeri davranış gösterdiği ve sinir kaynaklı tümör hücreleri tarafından tutulduğu tespit edilmiştir.
MIBG radyoaktif iyot (I123, I131 veya I124) ile bağlanabilme özelliğine sahiptir. Bu özellik, MIBG’yi hem güçlü bir görüntüleme ajanı hem de hedefe yönelik tedavi yöntemi haline getirmiştir. Radyoaktif işaretli MIBG; nöroblastoma, feokromositoma, paraganglioma ve medüller tiroid kanseri gibi nöral krest kökenli tümörlerin tanısında ve tedavisinde uzun yıllardır yaygın olarak kullanılan bir ajandır.
İyot-123 veya İyot-131 ile bağlanmış MIBG.
Damar yoluyla hastaya uygulanır. Enjekte edilen I123/I131 MIBG sinir hücresi kökenli tümör hücreleri yüzeyinde bulunan hedef moleküllere (Norepinefrin Transporter-NET) bağlanır ve hücre içerisine alınır.
MIBG taramaları aşağıdaki tümörlerin tespiti, evrelendirmesi, tedavi yanıtlarının takibi ve nüks hastalık tespitinde kullanılır:
Tarama Öncesi Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tarama öncesi, MIBG tutulumunu olumsuz etkilediği bilinen bazı ilaçların ve gıdaların kesilmesi gerekir. Aşağıdaki ilaçları kullanıyor iseniz hekiminize danışarak belirtilen süre içerisinde mutlaka kesmelisiniz.
Pseudoefedrin, labetalol, phenothiazin, santral sinir sistemi uyarıcıları (kokain, amfetamin), trisiklik antidepresanlar, kalsiyum kanal blokerleri, sempatomimetikler, antihistaminikler, opioid grubu analjezikler ve rezerpin gibi ilaçlar MIBG ile yapılacak tarama ve tedavi işlemlerinden 24–72 saat önce kesilmelidir. Bazı nöroleptiklerin (Haloperidol, Flupentiksol ve Flufenazin) kesilme süresi 24 saatten 1 aya kadar uzamaktadır.
Vanilin, çikolata ve bazı peynir türlerinin MIBG tutulumunu etkilediği de bilinmektedir.
MIBG taramasından ve tedavisinden önde serbest iyotun tiroid bezinde tutulumunu engellemek için potasyum iyodür veya potasyum perklorat ile tiroid blokajı sağlanmalıdır. Bu işleme tarama ve tedaviden 24 saat önce başlanmalı sonrasında da 3-5 gün devam edilmelidir (123I-MIBG için 2 gün yeterlidir).
123I-MIBG kullanılıyor ise ilaç uygulandıktan 24 saat sonra 131I-MIBG kullanılıyor ise 24–48 saat sonra görüntüleme yapılır.
124I-MIBG, nöroendokrin tümörleri görüntülemde kullanıma giren nispeten yeni bir radyofarmasötiktir. 124I-MIBG ile görüntüleme 123I ve 131I’dan farklı olarak pozitron emisyon tomografisi (PET/CT) dediğimiz cihazlarda yapılmaktadır. 124I -MIBG, yüksek kaliteli görüntüler ve doğru tümör hacmi tahmini sağlar ve 131I-MIBG tedavisiyle daha iyi ve uygun doz planlamasına yardımcı olur. Mevcut kullanımı, birçok merkezde temin edilememesi nedeniyle sınırlıdır.
İyot-131 (131I) ile işaretlenmiş MIBG, hedefe yönelik bir moleküler tedavi yöntemidir.
Bu tedaviyle radyoaktif olarak işaretli MIBG, tümör hücre yüzeylerinde bulunan hedef moleküllere bağlanır (Norepinefrin transportırları -NET) ve hücre içerisine alınır. 131I ‘un yaydığı beta ışınları sayesinde tümör hücrelerinde DNA hasarı ve hücre ölümüne neden olur.
Kesin kontrendikasyonlar:
– Gebelik
– Emzirme
– Böbrek yetmezliği
– Hayat beklentisinin <3 ay olduğu vakalarda uygulanmaması önerilir.
Rölatif kontrendikasyonlar:
MIBG tedavisi genellikle iyi tolere edilir.
Erken yan etkiler;
Geç yan etkiler; Nadir görülür
Araştırmacılar, Astatin-211 MABG adlı yeni bir madde üzerinde çalışmaktadır.
Bu madde, alfa radyasyonu kullanarak tümör hücrelerini yüksek hassasiyetle yok ederken çevre dokulara minimum zarar verir.
MIBG tedavisi, nöroblastom ve nöroendokrin tümörlü çocuklar için umut verici, hedefe yönelik bir tedavi yöntemidir.
Hem tümörleri bulma hem de yok etme gücüyle, uygun vakalarda daha etkili ve konforlu bir tedavi imkânı sunar.
